-
1 род
м1) soy; kuşak (-ğı) ( поколение)вести́ свой род от кого-л. — birinin soyundan olmak
из ро́да в род — kuşaktan kuşağa
у них в роду́ все бы́ли моряка́ми — onların bütün soyu sopu denizciydi
2) биол. cins3) sınıfвойска́ всех родо́в ору́жия — bütün sınıflar
вспомога́тельные рода́ войск — yardımcı sınıflar
4) bir türэ́та шко́ла - род интерна́та — bu okul bir tür yatılı okuldur
5) tür, çeşit (-di), cinsобвине́ния тако́го ро́да — bu tür / bu çeşit suçlamalar
тру́дности ино́го ро́да — başka türden / çeşitten güçlükler
6) грам. cinslikприлага́тельные сре́днего ро́да — cinsliksiz sıfatlar
••род людско́й — insan soyu cinsi
без роду, без пле́мени — ne idüğü belirsiz
так уж, ви́дно, ему́ на роду́ напи́сано — alnına böyle yazılmış
ему́ год о́т роду — bir yaşındadır
э́то бы́ло своего́ рода предисло́вие — bu bir tür / çeşit girişti
что́-нибудь в э́том роде — buna / ona yakın bir şey
-
2 оборот
мчисло́ оборо́тов — тех. devir sayısı
соверши́ть оборо́т вокру́г Земли́ — Yer çevresinde bir tur / devir yapmak
уско́рить оборо́т капита́ла — sermayenin rotasyonunu hızlandırmak; sermayenin devir hızını artırmak
3) фин. ( торговая операция) muameleнало́г с оборо́та — muamele vergisi
внешнеторго́вый оборо́т — dış ticaret hacmi
у него́ де́ньги в оборо́те — parasını işletiyor
4) (использование, употребление) kullanmaэ́то сло́во вы́шло из оборо́та — bu kelime kullanılmaz oldu
5) в соч.серьёзный / опа́сный оборо́т собы́тий — olayların vahim bir hal alması
де́ло при́няло плохо́й оборо́т — iş fenaya sardı
6) ( обратная сторона) arka; ters yüz / tarafсмотри́ на оборо́те — lütfen çeviriniz
••оборо́т ре́чи — deyim
-
3 облетать
I несов.; сов. - облете́ть1) ( вокруг) dolanmakоблете́ть Луну́ — Ay çevresinde bir tur yapmak
пти́ца облете́ла де́рево — kuş ağacın etrafında bir dolandı
2) ( пролетать стороной) yanından / ötesinden geçmek3) ( распространяться) yayılıvermek4) dökülmek ( о листьях); yaprakları dökülmek; yaprak dökmek ( о деревьях)II сов.облета́ть на самолёте всю страну́ — uçakla tüm ülkeyi gezmek
-
4 своеобразный
1) kendine özgü; özgün ( оригинальный)у э́того цветка́ своеобра́зный за́пах — bu çiçeğin kendine özgü bir kokusu var
2) ( своего рода) bir tür / nevi -
5 зачёт
sınav,test* * *м( bir tür) sınav; testна́ши спортсме́ны бы́ли пе́рвыми в о́бщем зачёте — genel tasnifte atletlerimiz birinci oldular
-
6 кета
-
7 кефир
-
8 лавсан
-
9 лапти
мн.(ед. ла́поть м) lapti ( ıhlamur gibi ağaçların soymuğundan örülerek yapılan bir tür köylü pabucu) -
10 оборачиваться
1) dönmek; başını çevirmek; çevrilmekоберну́ться на крик — bağırtıya dönmek
он да́же не оберну́лся — dönüp bakmadı bile
2) ( совершать полный оборот) bir tur yapmak; turunu tamamlamak3) перен. dönüşmek; halini almakпобе́да оберну́лась пораже́нием — galibiyet yenilgiye dönüştü
4) тк. сов., разг. (gidip) gelmekза два часа́ обернёшься? — gidip de iki saatte döner misin?
5) фольк. şekline girmek6) разг. dönüşmekна э́ти де́ньги не обернёшься — bu parayla dönüşemezsin
-
11 петрушка
-
12 простокваша
ж( bir tür) yoğurt (-du) -
13 самбо
с, нескл. -
14 севрюга
-
15 хорёк
-
16 чавыча
-
17 частушка
ж -
18 вид
görünüş,biçim; tavır,kılık kıyafet; hal; görünüm,manzara; tip,tür,çeşit* * *I мвне́шний вид — (dış) görünüş; kılık (kıyafet) ( одежда)
с видом победи́теля — galip tavrı ile
у неё жа́лкий вид — acıklı / acınacak bir hali var
у него́ был расте́рянный вид — şaşırmış görünüyordu
2) ( состояние) halв пья́ном виде — sarhoşken, sarhoş olduğu halde
в тако́м виде тебе́ идти́ нельзя́ — bu halinle gidemezsin
их едя́т и в све́жем виде — bunlar taze iken de yenir
3) (пейзаж, перспектива) görünüş, manzaraо́бщий вид — genel görünüş
вид сбо́ку — yandan görünüş
кварти́ра с видом на́ мо́ре — deniz manzaralı daire
4) ( поле зрения) в соч.на вид у́ у кого-л. — birinin gözü önünde
скры́ться и́з виду — gözden kaybolmak
при виде опа́сности — bir tehlike görünce / görününce, tehlike karşısında
5) (ви́ды) мн. ( предположения) tahminlerвиды на урожа́и — ürün / rekolte tahminleri
••на вид ей со́рок (лет) — kırk yaşında görünüyor / gösteriyor
на вид ей лет со́рок — görünüşe göre kırklık var
на вид он моего́ во́зраста — benim yaşımda gösteriyor
э́то был симпати́чный на вид мужчи́на — sempatik görünüşlü bir erkekti o
с виду я́блоко хоро́шее — görünüşe göre / görünürde elma iyidir
в виде ша́ра — yuvarlak biçiminde
изда́ть в виде отдельной кни́ги — ayrı bir kitap halinde yayımlamak
у нас все на виду́ — gizlimiz saklımız yok
не пода́ть / не показа́ть виду — renk vermemek, belli etmemek
он вида́л виды — görmüş geçirmiş bir adamdır
име́ть в виду́ — ( подразумевать) kastetmek; ( учитывать) hesaba katmak, aklından çıkarmamak
под видом корреспонде́нта — kendisine muhabir süsü vererek, muhabir kılığına girerek
под видом кри́тики оши́бок — hataların eleştirisi kisvesi altında
под видом обеспе́чения / наведе́ния поря́дка — asayişi sağlama paravanası altında
под видом экономи́ческой по́мощи — ekonomik yardam görünüşü altında
под видом торго́вого су́дна — ticaret gemisi kisvesi altında
он сде́лал вид, что пове́рил — inanmış göründü
мы сде́лали вид, что не слы́шим — duymaz göründük
я сде́лал вид, что не по́нял — anlamazlığa vurdum
(в таки́х слу́чаях) он де́лал вид, что за́нят де́лом — iş yapıyor görünürdü
он сде́лал вид, что не узнал меня́ — beni tanımamazlıktan geldi
я то́лько де́лал вид, что пишу́ — yazmıyordum, yazarmış gibi yapıyordum
он смути́лся, но не по́дал виду — bozulduysa da belli etmedi
ни под каки́м видом — asla
II мупустить и́з виду — gözden kaçırmak
1) tip, tür, çeşit (-di)но́вые виды тка́ней — yeni kumaş tipleri
не́которые виды проду́кции — bazı ürün türleri
зи́мние виды спо́рта — kış sporları
виды люби́тельского спо́рта — amatör spor dalları
разли́чные виды спо́рта — çeşitli sporlar
оди́н из видов спо́рта — spor dallarından biri
стать национа́льным видом спо́рта — ülkenin ulusal sporu olmak
состяза́ния проводи́лись по десяти́ видам спо́рта — yarışmalar on dalda yapıldı
таки́е виды изобрази́тельного иску́сства, как жи́вопись и скульпту́ра — resim ve heykelcilik gibi sanatlar
2) биол. tür -
19 проходить
I несов.; сов. - пройти́1) geçmekпройти́ по мосту́ — köprüden geçmek
он прошёл ми́мо нас — yanımızdan geçti
пройди́те вперёд — öne geçin(iz)
он прошёл в кино́ без биле́та — sinemaya biletsiz daldı
пройти́ переу́лком — yan sokaktan geçmek
доро́га прохо́дит о́коло дере́вни — yol köyün yakınından geçer
здесь пройдёт нефтепрово́д — buradan bir petrol boru hattı geçecek
2) (yol) almak; yapmakмы прошли́ де́сять киломе́тров — on kilometre yol aldık
стометро́вку он прохо́дит за двена́дцать секу́нд — yüz metreyi on iki saniyede alır
пе́рвый круг про́йден за 43 секу́нды — спорт. ilk tur 43 saniyede geçildi / koşuldu
вчера́ го́нщики прошли́ 200 киломе́тров — dün yarışçılar 200 kilometre koştular
маши́на но́вая, прошла́ всего́ три ты́сячи киломе́тров — araba yenidir, topu topu üç bin kilometre yaptı
а пото́м пройдём в парк — sonra da parka uzanırız
не прошёл я и ста шаго́в, как... — yüz adım gittim gitmedim,...
3) ( миновать) geçmek, arkada bırakmakпрошли́ го́ды — yıllar geçip gidiyordu
мно́го лет прошло́ с тех пор — aradan yıllar geçti
за э́то вре́мя про́йден значи́тельный путь — bu süre içinde hayli yol alındı
за про́йденный пери́од — arkada / geride bıraktığımız dönem içinde
передо мной прошли́ собы́тия после́дней неде́ли — gözümün önüne son haftanın olayları bir bir gelip geçti
4) ( об осадках) yağmak5) (распространяться - о слухах и т. п.) dolaşmak, yayılmakпо всей дере́вне прошёл слух, что... — söylentisi tüm köyü dolaştı
6) (продвигаться через что-л.) sığmak; geçmekни́тка в ушко́ не прохо́дит — iplik iğnenin gözünden geçmiyor
в э́ту дверь шкаф не пройдёт — dolap bu kapıdan sığmaz
7) ( просачиваться) sızmakчерез заклёпки прохо́дит вода́ — perçin başlarından su sızıyor
8) (о времени, о чём-л. бывшем, длившемся) (gelip) geçmekпрошёл це́лый час — tam bir saat geçti
зима́ прошла́ — kış geçti
мо́лодость прошла́, как сон — gençlik bir rüya hali gibi gelip geçti
с тех пор, как он уе́хал, не прошло́ и неде́ли — o gideli daha bir hafta bile olmadı
не пройдёт и неде́ли, как... — (bir) haftaya kalmaz / kalmadan
не прошло́ и го́да, как... — senesine kalmadı,...
не пройдёт и го́да, как... — bir yıla varmaz,...
три дня прошли́ в перегово́рах — üç gün görüşmelerle geçti
вся его́ жизнь прошла́ в борьбе́ — tüm hayatı mücadele ile geçti
путь, про́йденный на́ми за полве́ка — yarım yüzyıl içinde aldığımız / katettiğimiz yol
с тех пор ско́лько их таки́х прошло́! — o zamandan bu yana kaç tanesi geldi gitti!
9) ( прекращаться) dinmek; geçmekболе́знь прошла́ — hastalık geçti
болезнь прошла́ без осложне́ний — hastalık komplikasyonsuz olarak geçti
головна́я боль у неё прошла́ — baş ağrısı dindi
всё у него́ пройдёт (о больном) — bir şeyi kalmaz
уста́лость постепе́нно пройдёт — yorgunluk yavaş yavaş çıkacak
дождь прошёл — yağmur durdu / dindi / kesildi
шторм прошёл — (denizde) fırtına durdu / kaldı
10) (подвергаться чему-л.) geçmekпройти́ через тяжёлые испыта́ния — ağır / çetin sınavlardan geçmek
проходи́ть медици́нский осмо́тр — tıbbi muayeneden geçmek
проходи́ть ветерина́рный контро́ль — veteriner kontrolundan geçmek
пройти́ (через) цензу́ру — sansürden geçmek
11) (заканчиваться каким-л. образом) geçmekпра́здник прошёл ве́село — bayram neşeli bir hava içinde geçti
его́ конце́рт прошёл успе́шно — verdiği resital başarılı oldu
12) (завершить какой-л. курс) görmekпройти́ специа́льную подгото́вку — özel eğitim görmek
пройти́ курс светолече́ния — ışık tedavisi görmek
13) ( быть утверждённым) kabul edilmekэ́тот прое́кт резолю́ции не прошёл — bu karar taslağı kabul edilmedi
14) ( быть принятым) kabul edilmekпройти́ в университе́т — üniversiteye kabul edilmek
15) разг. ( изучать) çalışmak, işlemekкако́й урок сейча́с прохо́дят? — şimdi kaçıncı ders işleniyor?
э́то мы еще́ не проходи́ли (в школе) — o derse henüz gelmedik
••э́тот трюк / но́мер не пройдёт! — bu oyun sökmez!
II сов.фаши́зм не пройдёт! — faşizme geçit yok!
(провести какое-л. время в ходьбе) yürümekмы зря сто́лько проходи́ли — boşuna taban teptik
-
20 сорт
м1) çeşit, türбума́га пе́рвого со́рта — birinci hamur kağıt
мука вы́сшего со́рта — ekstra / has un
полотно́ пе́рвого со́рта — birinci kalite bez
2) çeşit (-di), cinsпшени́ца но́вого со́рта — yeni bir cins buğday
столо́вые сорта́ виногра́да — sofralık üzümler
3) разг. tür, çeşitкни́ги всех сорто́в — her tür / çeşit kitaplar
тка́ни всех сорто́в — her çeşit kumaş
лю́ди "второ́го со́рта" — ikinci sınıf insanlar
••пе́рвый сорт — разг. sıfır numara
- 1
- 2
См. также в других словарях:
bir el — is. 1) Ateşli silah için bir kez atım 2) İskambil, tavla vb. oyunlarda bir tur oyun … Çağatay Osmanlı Sözlük
tur — is., Fr. tour 1) Dolaşma Yemekten sonra araba ile tura çıktık. Y. K. Beyatlı 2) Bir sonuca ulaşıncaya kadar yapılan iş 3) Başladığı noktada biten, bir veya daha fazla yere önceden belirlenmiş bir programa göre yapılan seyahat Birleşik Sözler tur… … Çağatay Osmanlı Sözlük
bir kalem — sf. 1) Aynı, benzer, tek tür 2) zf. Bir an için Bu düzeni uyduranlar sanayi babaları ve reklam şirketleridir. Boş verin bir kalem onları. H. Taner Atasözü, Deyim ve Birleşik Fiiller bir kalem geçmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
tür — is. 1) Çeşit, cins Yazı türleri. 2) biy. Ortak özellikleri olan bireylerin tamamı, cinslerin ayrıldığı bölüm, janr Aslan ve insan türleri. 3) fel. Kendi içinde bir birim olan ve üzerinde cins kavramının bulunduğu mantıksal kavram Parça bütünün,… … Çağatay Osmanlı Sözlük
tur atmak — 1) dolaşmak, dolaşıp gelmek, dönmek Bir kaşıkçı kuşu çok yükseklerde tur atıyor. H. Taner 2) şampiyon olunca veya galip gelince takım oyuncuları seyircileri selamlayarak sahada dolaşmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
bir — bȋr1 [b] (I)[/b] br. DEFINICIJA reg. zast. broj 1 (ujedno ulazi u razne složene riječi npr. birtuglija = koji ima jedan tug, usp. učtuglija) ETIMOLOGIJA tur. bir … Hrvatski jezični portal
tur atlamak — spor karşılaşmalarında, kurada kazanarak veya çok puan toplayarak bir sonraki tura katılma hakkını kazanmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
tur bindirmek — sp. atlet, arkasından geleni bir veya daha fazla turla geçmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
bir — bȋr2 m <N mn bírovi> DEFINICIJA pov. godišnja davanja za uzdržavanje lokalnog svećenstva (ponekad i svjetovnog plemstva), prvobitno u naturi, a kasnije u novcu; lukno ETIMOLOGIJA mađ. ← tur … Hrvatski jezični portal
tur — ə. Sina yarımadasında bir dağın adı (Musa peyğəmbərin Allahla ilk danışıq səhnəsi) … Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti
tur — is. <fr.> Yarış zamanı idman tədbirinin müəyyən bir hissəsinin başa çatdığı dövr, mərhələ … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti